Çocukların eğitim hayatına hazır olup olmamaları, hem ruh sağlığı hem de akademik başarı açısından çok mühimdir. Çocukların okula başlama yaşı, olgunluk düzeyleri ile paralel olmalıdır.
Kimi çocuklar okul olgunluk düzeyine 5 yaşında kimi 7 yaşında ulaşabiliyor. Yetişkinlerdeki olgunluk düzeyi , sorun çözmedeki tutumların farklı olması gibi çocuklarda da farklılıklar olması doğaldır. Üstelik çocuklarda gözlenen olgunluk farkının en önemli etkeni ailelerin çocuklara yaklaşımları, yetiştirme tarzlarındaki farklılıklar, yani ebeveyn tutum ve davranışlarıdır. Okul olgunluğu açısından akranlarından farklı olmak negatif bir durum değildir, aksine çocuğunuzun çocukluğunu doya doya yaşayacağı bir yılla mutlu bir ömre yapılan yatırımdır. Sofradan tam doymadan kalkmayan birinin işine, gününe adapte olamaması gibi hazır olmadan okul hayatına atılmak çocuğun okula ve hayata adapte olamamasına, hayattan lezzet alamamasına yol açar. Yeteri kadar hazır olmadan ilkokula başlamak erken evlendirilen çocukların akıbetine benzer, temeli sağlam atılmayan gelecek inşaatı gibidir, daha kolay yıkılır ve zor ayakta kalır. Sadece akademik hayatı değil ömrünün her anı riske girer, atılan ilk adım yanlışsa sonradan düzeltmek daha da zorlaşır.
Çocukların okula hazır bulunuşluk seviyeleri ilçemizde Halide Edip Adıvar Anaokulu’nda Psikolojik Danışman Necati Azğan tarafından Okula Hazırlık Testi ve Gesell Gelişim Testleri ile değerlendiriliyor; akademik ve gelişimsel açıdan çocukların bilişsel, fiziksel, dil, psikolojik, sosyal kazanımları değerlendirilme fırsatı buluyor. Yaklaşık 20 dakika süren testin sonucunda çocuğun öğrenmeye yaklaşımı, genel bilgi düzeyi ve algısı, dil ve motor gelişimi raporlanarak velilere iletiliyor. Testin çocuklarla iyi iletişime geçen bir eğitimci ve danışman tarafından ve okul ortamında uygulanması çocuğun kaygı düzeyini alta çekerek gerçekçi verilere ulaşmayı kolaylaştırıyor. Velilerin bu testin bir zeka testi olmadığını ve her çocukta özellikle öğrenme süreçlerinden kaynaklı farklılıklar olabileceğini bilmeleri gerekiyor. Veliler, çocuklarını test uygulamasına götürürken onlara teste tabi tutulacaklarını değil oyun oynanıp etkinlik yapacaklarını söylemeli ve beklenti düzeyini en altta tutmaya çalışmalı, çocuğun kaygı düzeyini artırmamalı ki test sırasındaki davranışları, iletişim şekli, duygu durumları da çocuğun sosyal ve duygusal açıdan okula hazırbulunuşluğunu belirlemede güvenli ve geçerli bir ölçüt olsun. Okul yaşantısı sadece akademik başarı gerektiren bir alan değil, birçok becerinin kazanıldığı sosyal bir ortamdır; bu nedenle akademik düzey kadar sosyal duygusal gelişim de çok önemlidir. ilkokula başlamada tek kriter akademik hazır oluş değildir, çocuk psikolojik açıdan da okula hazır olmalıdır.
Test sonucu istenilen gibi çıkmadığında bu durum başarısızlık gibi algılanmamalı, çocuk suçlanmamalı, kıyaslanmamalı, özgüveni sarsılmamalıdır; istenilen gibi çıktığında ise çocuğun performansı abartırılmamalıdır. Bu durum çocukta beklentinizin fazlalığı algısına ve kaygıyla karışık yetersizlik duygularına yol açabilir. Bu nedenlerle çocukla test sonucu detaylı olarak paylasılmamalıdır. Test sonucuyla birlikte çocuğun sosyal, duygusal durumu da göz önüne alınarak okula gidip gitmeyeceğine karar verilmeli, eğer çocuk 1. sınıfa başlamaya hazır değilse okul öncesi eğitimine devam etmeli, yaz tatili gelişimi desteklenerek nitelikli biçimde değerlendirilmeli, psikolojik hazır oluş öncelikle ana babalar tarafından takip edilmelidir.
Çocuğun okula gitmediği bir sene kayıp değil aksine hazır olmadığı halde okula gittiğinde pedagojik açıdan yaşayacağı sıkıntılar, travmalar, yetersizlik hissi göz önüne alındığında aile ve çocuk açısından kazançtır. Okul hayatına ilk başlangıcını olumsuz yapan çocuğun tüm okul hayatı ve hayatı başarısız ve kendine güvensiz geçebilir.Çocuklarımız adına karar verirken daha dikkatli olalım ve onların akademik başarıları kadar psikolojik mutluluğunu da önemseyelim, okula hazır oluşlarını yaşlarına değil okul olgunluğuna göre değerlendirelim…
