Okulların açılmasına sayılı günler kala pek çok ailenin gündemini okul hazırlığı oluşturuyor, pek çok evde okula hazırlık telaşı yaşanırken bir yandan da çocuklarının okula uyumunu tekrar sağlamanın yollarını aranıyor.
Okul dönemi inşa edilen düzeni ve alışkanlıkları; yazın tekrar yapılandırırken aileler daha dikkatli olabilse, yaz tatili bile olsa çocuklar sorumluluk duygusundan tamamen uzaklaştırılmasa; okula alışma çocuklar ve anne-babalar için bu kadar zor bir süreç olmaz .
Bu düzen ve alışkanlıkları sağlamak; okula uyum için olduğu kadar çocukların sosyal, duygusal, bilişsel gelişimleri için önemlidir ve gelecekteki tutum, davranışlarının temelini oluşturmada etkilidir.
Bozulan Düzeni Tekrar Sağlamak ve Okula Hazırlığı Kolaylaştırmak için
Tutarlı ve Net Olun
Tatilde esneyen kuralları tekrar düzenli hale getirebilmek için ilk yapılması gereken; anne-babaların ortak tutum sergilemesi, çocuklarına net mesajlar vermesidir. Ebeveynlerin kurallar konusunda çatışmaya düşmemesi ve tutarlı davranması çok önemlidir.
Okula Dair Olumlu Konuşmalar Yapın
Çocuklarla okula ve okulun başlamasına dair yapılan konuşmaların içeriği büyük önem taşımaktadır. "Sen geç kalkmaya çok alıştın okul açıldığında nasıl kalkacaksın, okul başlayınca oyun, çizgifilm yok." tarzı olumsuz uyarıcı ifadeler çocukları duygusal olarak olumsuz etkileyebilir ve okulun olumsuz, sıkıcı, fazla sorumluluk içeren bir yer olarak algılanmasına yol açabilir. Okul hakkında sohbet havasında olumlu konuşmalar yapılmalı; özlenen arkadaşlar, okuldaki sosyal ortam, geziler, kulüp çalışmaları, sevilen etkinliklerden bahsederek geçmiş yıllara ait olumlu anıları anımsatmak duygusal hazırlık için olumlu yönde etki eder.
Uyku Saatlerini Düzenleyin
Çocukları yatış saatini aşamalı olarak erkene çekip, sabah da daha erken kalkacağı şekilde aşamalı bir düzenleme içine girilmelidir. Çocuğun yaşına göre yeterli süre uyuması; beyin ve fiziksel gelişimi, dikkat ve öğrenme süreçleri için kritik önem taşır. Aksi taktirde dikkati sürdürmede problemler ve bellek ve öğrenme sorunları görülebilir.
TV ve Sanal Oyun Sürelerini Kısıtlamayın, Gelişimlerini Destekleyecek Faaliyetlere Yönlendirin
Çocukların televizyon ve tablet başında geçirdiği zamana her zaman dikkat edilmelidir. Yaz aylarında ister istemez artan bu süre kademeli olarak kısaltılmalıdır. Bağımlılık yapma potansiyeli olan ve çocukların sosyal, duygusal, bilişsel gelişimlerine olumsuz etkileri olan bu aletler yerine çocuklar; gelişimlerini destekleyecek ve düzenli yapabilecekleri spor, müzik, resim, satranç, bilişsel oyun, sanatsal etkinlik ve benzeri başka faaliyetlere yönlendirilmelidir.
Okul Alışverişinde Çocukların Fikirlerini Alın
Okul alışverişine çocuklarla gitmek, bazı okul gereçlerinin renk ve model seçimlerinde çocukların görüşlerini alıp tercihlerine değer vermek, kitaplarını beraber inceleyerek hoşlarına gidecek kaplarla, etiketlerle birlikte süslemek de yeni ders yılına hazırlıkta faydalı olacaktır. Okula yeni başlayacak çocuklar için önceden birlikte okulunu ziyaret etmek de okula uyum sürecinde olumlu bir başlangıç olacaktır.
Okuma Saatleri Düzenleyin
Her gün düzenli, belli aralıklarla çocukların yaşına uygun kitap okuma saatleri yapmak, o sırada anne-babaların da kitap okuyarak bu etkinliğe katılması, daha sonra okunan kitaplardan akılda kalanlar ve çıkarılan sonuçlar üzerine çocuklarla sohbet etmek de son derece faydalı olacaktır.
Okulu Ziyarette Ölçülü Davranın
Çocuklar zaman zaman aillerini okulda görmekten mutlu olurlar. Özellikle okulun ilk günlerinde kısa süreli de olsa okula gitmek ve okulla işbirliğini sürekli hale getirmek önemlidir. Ancak ilgisizlik kadar fazla ilgi de sakıncalıdır. Okulda geçirilen süre ve vedalaşmalar kısa turulmalı, gerektiği zamanlarda destek verilmeli ve genel olarak çocuğun kendi sorumluluğunu almasını öğretmeye çalışılmalıdır.
Arkadaş ilişkilerini Destekleyin
Arkadaş ilişkileri okul uyumu üzerinde önemli etkiye sahiptir. Arkadaşlık zamanla oluşmakla birlikte okul dışı buluşmalar sosyal ilişkileri de okula uyumu da güçlendirir.Ev ziyaretleri ve eğlenceli birlikteliklerle çocukların birbirlerini keşfetmelerine ve iletişim kurmalarına destek olunabilir.
Baskı,Tehdit Gibi Olumsuz Tutumlardan Kaçının
Okula uyum sorunu yaşayan çocuğa baskı, şiddet uygulamak; tehdit, yargılama, kıyaslama, korkutma ile yaklaşmak uyum sorununun daha da büyüyerek okul fobisine dönüşmesine yol açabilir. Olumsuz tutum ve tavırlardan kaçınarak sevdirme, kolaylaştırma, destek olma yolu izlenmeli; gerektiğinde uzman desteği alınmalıdır.
Yeni eğitim-öğretim dönemi hepimiz için hayırlı olsun inşallah. Haydi bismillah...
